TETKİKÇİ

ARAF'TA KALMAK: SEDAT UMRAN 

88 yaşındaki münzevi şair –son yıllarda Darülaceze’de inziva hayatı yaşadı adeta- Sedat Umran, Ramazan Bayramı’na eremeden, Arife günü aramızdan ayrıldı ve öldüğü gün, küçük bir toplulukla toprağa verildi. Büyük şairlerde görülen cenaze kalabalığı, niçin bu şairimizde yoktu. Ortalama bir şair miydi Sedat Umran, insanları şiirleriyle etkileyememiş miydi? Hayır, kesinlikle hayır, “Leke” gibi büyük bir şiir kitabı geride bırakmıştı. Son şiirlerine dek, sürpriz mısralar ve çocuksu ancak kozmiğe ulaşan duyarlıklarla okuru dürtmeyi başarmıştı.

Cenazesi yeni kalkmış bir şair hakkında eleştiri yazmak, bana pek akıllıca gelmiyor, hatta duygusuzca geliyor. Ama burada bazı yaklaşımlarımızı da şairimizi hatırlatmak adına paylaşmakta fayda görüyorum. Yukarıda sorduğum sorunun cevabını vermek istiyorum: Sedat Umran, cephesi olmayan, arada kalmış bir şairdi. Beyaz bayrakla dolaştı şiir ortamında. Bizim gibi, cemaatler, ideoloji üzerine bina edilmiş partiler, örgütler ve küçük kliklerin yönettiği toplumlarda, tarafsızlık, yok sayılmak demektir. Onca kitabın şairi Sedat Umran, gerçek manasıyla aramızda yaşayamadı. Onun şiiri, metafizik yönelimleri dolayısıyla dine yakın duruyordu, bu vesileyle, İslami camia tarafından sevildi. Necip Fazıl’ın Büyük Doğu’da, Sezai Karakoç’un da Diriliş’te ona yer vermesi, bunun açık bir göstergesidir. Nitekim yaşlılık döneminde de İslami camianın dergi ve bürokratları, ona sahip çıkmıştır. Sol kesim tarafından metafizik, ulaşılmaz görünse de pek makbul değildir.

            Sedat Umran’ı, gecikmeli olarak 2000’lerin başında, Yedi İklim’de tanıdım. Onun şiirleri, bende dindar bir şair izlenimi yaratmıştı. Bizim için de önemli olan, geride kalacak yazdıklarıydı. Bu ilk tanıyış, beni onun şiir kitaplarına sürükledi. İz Yayınları’ndan Toplu Şiirlerini okudum, bütün olarak zayıf buldumsa da, onun bende büyük şair izlenimi uyandıran şiirlerine de rastladım. Sedat Umran’ın, Leke’yle birçok şairi etkilediğini söyleyebilirim. Uzun yaşaması, şiirinden çok çevirimiz için faydalı olmuştur. O, acilen eleştirmenini bekliyor.  Onun dirisine sahip çıkmadık, bari şiirinin dirisine sahip çıkalım. Bu, Türk edebiyatı için kazanç olur.

Şairimize Allah’tan rahmet diliyoruz.  

Zafer Acar