TETKİKÇİ

“TDED ŞİİR YILLIĞI 2012”, ŞAİRİ DEĞİL ŞİİRİ ÖNE ÇIKARIYOR

Şiir, eleştiri ve roman türlerinde verdiği yetkin ürünlerle 2000 sonrasının dikkat çeken isimlerinden Zafer Acar, hakikatli edebiyatın mücadelesini vermeye “Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği” bünyesinde hazırladığı “2012 Şiir Yıllığı”yla devam ediyor. Bu şiir yıllığı, Üzeyir İlbak ve Zafer Acar’ın duruş sahibi sunuş yazılarıyla, okurlarına daha baştan güven telkin ediyor.

      Doğrusu ben, eleştiri yazılarıyla modern Türk şiirini kılcal damarlarına dek inceleyen Zafer Acar’ın günün birinde şiir yıllığı hazırlayacağını tahmin edebiliyordum. Zaten şiir yıllığı alanında gözle görülür problemler de bulunmaktaydı, yılda ortalama dört-beş şiir yıllığı hazırlanıyor olmasına rağmen. Bazı yıllıklardaki şiir seçimlerini ideolojik ve şahsi hesaplaşmalar belirliyordu ve hele Müslüman şairler, Hakan Arslanbenzer ve Mustafa Aydoğan şiir yıllığı hazırlayana kadar şiir yıllıklarında adamakıllı yer bulamıyorlardı. Bütün bunları geçtik, hâlâ bazı yıllıklar, insana bir günde hazırlanmış izlenimi veriyorlar. İşte Zafer Acar, “TDED 2012 Şiir Yıllığı”yla bu problemleri hedef almış ve yıllığı inceleyenlerin hak vereceği gibi, şiir yıllığı hazırlayacaklara nitelikli bir örnek bırakmıştır.

      Zafer Acar,  oldukça doyurucu ve sistematik bir yıllık hazırladı. Bu yıllıkta okunması gereken pek çok önemli metin var: yıl içerisinde yayımlanan telif şiirlerin yanında çeviri şiirler, Hilmi Yavuz ile söyleşi, edebiyatın kabul görmüş isimlerinden yıla dair değerlendirmeler, yıl içerisinde yayımlanan nitelikli poetik metinlerden alıntılar ve yayımlanan onlarca kitap hakkında eleştirel metin… TDED yıllığı, edebiyat dergilerinden şiir aktarmakla kalmıyor, şiir değerlendirmelerine de yer açarak okura nitelikli bir 2012 kılavuzu sunuyor. TDED şiir yıllığının Sezai Karakoç’a ithaf edilmesi ve Üzeyir İlbak, Zafer Acar ve Abdullah İlhan’ın Hilmi Yavuz’la gerçekleştirilen söyleşiyle açılması, TDED ve Zafer Acar’ın geleneği önemsediğini, bizden öncekileri layıkıyla sahiplendiğini belgelemektedir. Sezai Karakoç ve Hilmi Yavuz’un da gelenek eksenli şairler olması, tespitimizi bir başka açıdan destekler. TDED’in Hilmi Yavuz’la yaptığı söyleşi, şimdiye dek Hilmi Yavuz ile gerçekleştirilmiş nitelikli söyleşilerdendir,  diye düşünüyorum. Fikrimizi sınamak isteyenler, Hilmi Yavuz’un onun muhtelif söyleşilerinden oluşan “Şiirin Zihin Tarihi”ni inceleyebilirler. Bu söyleşide, klasik sanatın rehberliğinde ilerleyen Hilmi Yavuz’un, medeniyet, kültür ve siyaset üzerinden modern Türk şiirine bakışlarını, temellendirmelerini okuyacaksınız.

      Öte yandan, Zafer Acar’ın II. Yeni’nin merkezine Sezai Karakoç’u yerleştirdiğini ve bu akımın ondan sonraki en başarılı temsilcisi olarak Cemal Süreya’yı işaret ettiğini biliyoruz. TDED yıllığı, bu iki şairimizin 1950’lerde yayımlanan birer metnini “Şiirimizde Değişen Bir Şey Yok” başlığıyla aynen aktararak, şiirimizdeki problem ve tartışmaların pek de değişmediğini hissettirmekte, bu şairlerimizin günümüz şiirine de rehberlik yapabilecekleri mesajını vermektedir. Çeviri şiirlere yer verilmesi ise şiir yıllığı tarihimizde bir ilk; Zafer Acar, edebiyatımızdaki çeviri faaliyetlerini önemsediğini bu tutumuyla da vurguluyor, o, sadece dilimize yapılan çevirileri değil, dilimizden yapılacak çeviri faaliyetlerinin de hız kazanması gerektiğini sık sık dile getirmektedir.

      “TDED Şiir Yıllığı 2012”, İslami kesimin şimdiye dek hakkı yenmiş bazı dergi ve şairlerini gündeme taşımakla birlikte, şiir seçiminde niteliği esas almış, şahsi ve ideolojik problemlere asla prim vermemiştir. 2011’de yıllıklar üzerine yayımlanan bir yazısına “Yıllıklar Şiiri Değil Şairi Öne Çıkarıyor” başlığını atan Zafer Acar, tutarlılık örneği göstererek, şiir yıllığına büyük oranda, yıllığa aldığı her şairin o yıl yayımlanan en nitelikli şiirini seçmeye çalışmış, ayrıca yetenekli genç şairleri de edebiyat ortamına işaret etmiştir.

Aykut Nasip Kelebek